โรคมะเร็งยังเป็นโรคร้ายอันดับต้น ๆ ทั้งของโลกและของประเทศไทย ในประเทศไทยพบว่าโรคมะเร็งตับ สูงเป็นอันดับหนึ่งในผู้ป่วยชายที่ป่วยด้วยโรคมะเร็ง แม้ว่าในปัจจุบัน เทคโนโลยีทางการแพทย์จะทำให้ผู้ป่วยโรคมะเร็งมีสิทธิหายขาดจากโรคนี้ได้ก็ตาม แต่สิ่งสำคัญที่จะช่วยป้องกันเราให้ห่างไกลจากมะเร็งได้ นั่นก็คือ ไม่นำพาตัวเองอยู่ในความเสี่ยงของการเกิดโรค
ในบทความนี้ รู้ใจจะพาเปิดไทม์ไลน์การรักษาโรคมะเร็ง โดยยกตัวอย่างโรคมะเร็งตับที่สูงเป็นอันดับหนึ่งนี้ เริ่มตั้งแต่การตรวจวินิจฉัยโรค ขั้นตอนการรักษาและหลังจากการรักษาจนหายดี ว่ามีขั้นตอนอะไรกันบ้าง
อาการของโรคมะเร็งตับ
สำหรับมะเร็งตับในระยะเริ่มต้นจะไม่แสดงอาการ โดยจะมีเซลล์มะเร็งขนาดเล็กประมาณ 2-3 เซ็นติเมตรเกิดขึ้น ระยะนี้เป็นระยะที่สามารถรักษาให้หายขาดได้ ผู้ป่วยจะรู้ตัวว่าเป็นมะเร็งตับก็ต่อเมื่อได้รับการตรวจสุขภาพ อาการของโรคมะเร็งตับจะแสดงก็ต่อเมื่อเซลล์นั้นขยายตัวใหญ่ขึ้นมากกว่า 10 เซ็นติเมตร ซึ่งในระยะนี้การรักษาให้หายขาดทำได้ค่อนข้างยาก ดังนั้นเพื่อป้องกันตัวจากโรคมะเร็งตับ และเพื่อให้การรักษามีโอกาสหายขาดสูง ผู้มีความเสี่ยงอาทิ ในครอบครัวมีประวัติมะเร็งตับ หรือมีพฤติกรรมเสี่ยงโรคมะเร็งตับ ควรหมั่นตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอ
เปิดไทม์ไลน์ ขั้นตอนการรักษาโรคมะเร็งตับ
1.การวินิจฉัยโรค
ขั้นตอนการวินิจฉัยโรค มักจะวินิจฉัยได้ช้า เนื่องจาก มะเร็งตับระยะเริ่มต้นไม่ค่อยแสดงอาการ ดังที่ได้กล่าวไว้ในข้างต้นแล้ว แต่พอเริ่มมีอาการเข้าข่ายโรคมะเร็งตับ หมอจะทำการวินิจฉัยตามขั้นตอนดังต่อไปนี้
- ซักประวัติและตรวจร่างกาย
- ทำอัลตราซาวนด์ช่องท้อง
- ตรวจเลือดเพื่อหาสารบ่งชี้มะเร็งตับ AFP
- เอกซเรย์คอมพิวเตอร์หรือการทำ CT Scan หรือบางครั้งอาจใช้การตรวจด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI) เพื่อมาช่วยในการวินิจฉัย
- การตัดชิ้นเนื้อส่งเข้าแล็ปตรวจ
เมื่อผ่านขั้นตอนทั้งหมด แพทย์จะนำผลมาวิเคราะห์และแจ้งผู้ป่วยในลำดับต่อไปว่า มะเร็งตับที่พบนั้นอยู่ในระยะที่เท่าไหร่ และอธิบายถึงขั้นตอนการรักษาต่อไป
2.รักษามะเร็งตับ ตามระยะการลุกลาม
การรักษามะเร็งตับทำได้หลายวิธี โดยแต่ละวิธีจะเลือกใช้ให้เหมาะกับอาการของคนไข้แต่ละคน เช่น
- ระยะเริ่มต้น สามารถรักษาให้หายได้โดยใช้การผ่าตัด
- ระยะที่แสดงอาการมากกว่าระยะเริ่มต้น อาจใช้การรักษาเฉพาะที่ด้วยวิธีฉีดยาเข้าเส้นเลือด เพื่อให้เซลล์มะเร็งยุบลง
- ระยะลุกลามที่มะเร็งลามไปยังอวัยวะอื่นๆ ในร่างกาย จะใช้วิธีรักษาแบบมุ่งเป้า เป็นตัวยาที่นอกเหนือจากการใช้เคมีบำบัด ซึ่งมีผลข้างเคียงน้อยกว่า
วิธีรักษามะเร็งตับ
มีทั้งหมด 3 วิธี ได้แก่ 1. ผ่าตัดรักษาตับ 2. ผ่าตัดเปลี่ยนตับ 3. ใช้ความร้อนฆ่าเซลล์มะเร็งที่ตับ
มะเร็งตับเป็นโรคที่สามารถรักษาให้หายขาดได้ด้วยการแพทย์แผนปัจจุบัน ใช้ได้กับผู้ป่วยระยะเริ่มต้น มีทั้งหมด 3 วิธี ได้แก่
1.การผ่าตัด – สามารถทำได้ 2 แบบ คือ การผ่าตัดเปิดหน้าท้องหรือการผ่าตัดแบบส่องกล้อง
- การผ่าตัดเปิดหน้าท้อง
เป็นการผ่าตัดมาตรฐานตั้งแต่อดีตจนมาถึงปัจจุบันนี้ เป็นการกรีดเปิดหน้าท้องในทางยาว ทำให้แพทย์สามารถมองเห็นรายละเอียดต่าง ๆ และก้อนมะเร็งได้อย่างชัดเจน เพื่อที่จะสามารถนำเครื่องมือเข้าไปผ่าตัดได้โดยสะดวก การผ่าตัดด้วยวิธีนี้ คนไข้ต้องนอนรักษาตัวที่โรงพยาบาลเป็นเวลานาน และเสียเลือดในขณะผ่าตัดมาก อาจส่งผลให้เกิดอาการแทรกซ้อน แผลหายช้าและฟื้นตัวยาก - การผ่าตัดผ่านกล้องทางหน้าท้อง
เป็นวิธีมาตรฐานสากลในปัจจุบัน แพทย์จะผ่าตัดก้อนมะเร็งด้วยการส่องกล้อง โดยเจาะรูบริเวณหน้าท้องประมาณ 5 รู สำหรับใส่กล้องและเครื่องมือในการผ่าตัดเข้าไปทำการตัดก้อนมะเร็งออก วิธีนี้ คนไข้จะฟื้นตัวได้เร็ว เจ็บปวดน้อยกว่าวิธีแรก และเสียเลือดน้อย
2.การผ่าตัดเปลี่ยนตับ – การรักษามะเร็งตับด้วยการปลูกถ่ายตับ มีหลักเกณฑ์ดังนี้
- มะเร็งตับก้อนเดี่ยวที่มีขนาดไม่เกิน 5 เซ็นติเมตร
- มีก้อนมะเร็งตับไม่เกิน 3 ก้อน แต่ละก้อนต้องเล็กกว่า 3 เซ็นติเมตร
- ไม่มีการลุกลามของเซลล์มะเร็งสู่หลอดเลือดใหญ่
- ไม่มีการลุกลามหรือกระจายของเซลล์มะเร็งออกนอกบริเวณตับ
3.การใช้ความร้อนฆ่าเซลล์มะเร็งที่ตับ – การรักษามะเร็งตับโดยการจี้ร้อน เป้าหมายของการ
รักษามะเร็งด้วยความร้อนก็คือ ต้องการทำลายก้อนมะเร็งทั้งหมด รวมถึงเนื้อตับโดยรอบก้อนมะเร็งอีก 1 เซ็นติเมตร วิธีการนี้ใช้เวลาประมาณ 1 ชั่วโมง มีขั้นตอนดังต่อไปนี้
- ผู้ป่วยต้องทำการเจาะเลือดเพื่อส่งตรวจในห้องปฏิบัติการ
- แพทย์จะทำความสะอาดผิวหนังบริเวณหน้าท้องที่จะเป็นตำแหน่งที่แพทย์จะสอดเข็มเข้าไป
- รังสีแพทย์จะทำการยืนยันตำแหน่งของก้อนมะเร็งจากเครื่องอัลตร้าซาวนด์
- รังสีแพทยจะกำหนดตำแหน่งที่ปลอดภัยในการสอดเข็ม และทำการฉีดยาชาเฉพาะที่
- วิสัญญีแพทย์จะให้ยาระงับความรู้สึกและยาระงับปวด
- รังสีแพทย์จะสอดเข็มเข้าไปที่ตำแหน่งผิวหนังที่เนื้องอก เมื่อเข็มอยู่ในตำแหน่งกลางก้อนมะเร็ง จะทำการปล่อยความร้อนออกจากเข็มเพื่อฆ่าเซลล์มะเร็ง
- รังสีแพทย์จะทำการรักษาด้วยความร้อนประมาณ 60-100 องศาเซลเซียส
3.หลังการรักษามะเร็งตับจนหายขาด
ขั้นตอนสุดท้าย คือ หลังจากจบกระบวนการรักษาข้างต้นทั้งหมด รักษามะเร็งตับจนหายขาดแล้ว จะเข้าสู่การฟื้นฟูร่างกาย การดูลแตัวเองไม่ให้กลับไปเป็นมะเร็งตับอีก
- ห้ามดื่มแอลกอฮอลล์
- ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกินอาหาร
- ออกกำลังกาย
- พบแพทย์ติดตามอาการเป็นระยะ ๆ
- ตรวจสุขภาพชุดใหญ่ประจำทุกปี
และนี่ก็เป็นขั้นตอนการรักษาโรคมะเร็งตับแบบคร่าว ๆ อย่างที่ให้ข้อมูลไปว่า การเลือกว่าจะผ่าตัดเอาก้อนเนื้อมะเร็งออก หรือปลูกถ่ายอวัยวะ หรือการจี้มะเร็งด้วยความร้อน แพทย์จะทำการวินิจฉัยโรคและเลือกการรักษาให้เหมาะกับอาการและระยะของโรค ร่วมกับการตัดสินใจของคนไข้
โรคมะเร็งยังคงเป็นโรคที่คาดการณ์ไม่ได้ ไม่รู้ว่าจะเกิดกับใคร เกิดเมื่อไหร่ แต่เราวางแผนรับมือโรคมะเร็งได้ รู้ใจ พร้อมช่วยคุณรับมือ ด้วยประกันมะเร็งที่คุ้มครองมะเร็งทุกชนิด ทุกระยะ เมื่อตรวจพบ จ่ายเงินก้อนสูงสุด 3 ล้านบาท ให้คุณเบาใจเรื่องค่ารักษา และมีหนทางในการเลือกวิธีรักษาได้โดยไม่ต้องกังวลทางการเงิน
สามารถติดตามข่าวสาร สาระความรู้เกี่ยวกับสุขภาพ รถยนต์ มอเตอร์ไซค์ รวมถึงประกันภัยออนไลน์ต่าง ๆ จากรู้ใจได้ที่ Facebook Page: Roojai หรือคลิกที่นี่เพื่อเพิ่มเราเป็นเพื่อนใน LINE ได้เลย (Official Line ID: @roojai)
