จะเกิดอะไรขึ้นหากเม็ดเลือดขาวที่เปรียบเหมือนทหารที่คอยปกป้องร่างกายของเรา หักหลังหันกลับมาทำร้ายร่างกายของเราเสียเอง โรคในบทความนี้เป็นโรคที่เกี่ยวกับความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกันที่ชื่อว่า โรคภูมิคุ้มกันทำร้ายตัวเอง วันนี้เรามาทำความรู้จักถึงความน่ากลัวของโรคนี้กัน ทั้งสาเหตุ อาการ ความเสี่ยง การป้องกัน และวิธีการรักษา
- โรคภูมิคุ้มกันทำร้ายตัวเอง คืออะไร?
- โรคภูมิคุ้มกันทำร้ายตัวเอง เกิดจากอะไร?
- ใครที่เสี่ยงโรคภูมิคุ้มกันทำร้ายตัวเอง?
- โรคภูมิคุ้มกันทำร้ายตัวเองอาการเป็นยังไง?
- โรคภูมิคุ้มกันทำร้ายตัวเองรักษายังไง?
- วิธีปัองกันโรคภูมิคุ้มกันทำร้ายตัวเอง
โรคภูมิคุ้มกันทำร้ายตัวเอง คืออะไร?
โรคภูมิคุ้มกันทำร้ายตัวเอง ซึ่งมีชื่อทางภาษาอังกฤษว่า Autoimmune disease คือกลุ่มโรคที่พูดถึงการทำงานที่ผิดปกติของเม็ดเลือดขาว ปกติแล้วเม็ดเลือดขาวเปรียบเสมือนทหารที่คอยป้องกันร่างกายของเราจากเชื้อโรคและสิ่งแปลกปลอมต่าง ๆ พอมันทำงานผิดปกติ เม็ดเลือดขาวที่เป็นทหารป้องกันเรานั้น หักหลังหันกลับมาทำร้ายร่างกายของเราเสียเอง เช่น ทำร้ายเนื้อเยื่อในร่างกาย จนเกิดอาการอักเสบอย่างต่อเนื่อง จนอวัยวะนั้นพังและใช้งานไม่ได้ในที่สุด
โรคภูมิคุ้มกันทำลายตัวเอง เกิดจากอะไร?
โรคภูมิคุ้มกันทำร้ายตัวเองเป็นโรคที่เกี่ยวกับภูมิคุ้มกัน คล้ายมะเร็งตรงที่ไม่สามารถระบุได้อย่างชัดเจนว่าสาเหตุมาจากอะไร แต่จะมีปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรค ดังนี้
- กรรมพันธุ์
- ความเครียด
- แสงแดด
- ฮอร์โมนเพศหญิง
- สูบบุหรี่
- ความผิดปกติของระบบทางเดินอาหาร
ปัจจัยต่าง ๆ เหล่านี้เป็นเพียงส่วนหนึ่งของการเกิดความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน สาเหตุหลักจะมาจากเซลล์เม็ดเลือดขาวที่ทำงานผิดปกติ โดยอาจได้รับสิ่งกระตุ้นต่าง ๆ จากสาเหตุด้านบนหรือไม่ก็ได้
ใครที่เสี่ยงโรคภูมิคุ้มกันทำร้ายตัวเอง?
- เพศหญิงในวัยเจริญพันธุ์ – ช่วยอายุที่มีประจำเดือน และมักพบโรคนี้ในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย 5-10 เท่า
- มีประวัติคนในครอบครัวเคยป่วยเป็นโรคต่อมไทรอยด์เป็นพิษ, โรคเบาหวานประเภท 1, โรครูมาตอยด์, โรคลูปัส, โรคผิวหนังแข็ง หรือโรคอื่น ๆ ที่ใกล้เคียง
- สภาพแวดล้อม อาจเป็นตัวกระตุ้นให้โรคแสดงอาการ เช่น แสงแดด, การติดเชื้อแบคทีเรีย, การสูบบุหรี่, การได้รับสารเคมีบางชนิด หรือนอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ และอาการเครียด
นอกจากพฤติกรรม เช่น การนอนไม่พอ การดื่มเหล้าสูบบุหรี่ ความเครียด กระตุ้นให้โรคภูมิคุ้มกันทำร้ายตัวเอง (Autoimmune disease) แสดงอาการแล้ว พฤติกรรมที่ไม่ดีเหล่านี้ยังเพิ่มความเสี่ยงต่อการเป็นโรคร้ายแรงอีกด้วย มีประกันโรคร้ายแรงติดไว้ตั้งแต่เนิ่น ๆ ตอนที่ยังสุขภาพดีอยู่ ป้องกันความเสี่ยงไม่ต้องรับภาระค่ารักษาเมื่อป่วยโรคร้ายแรง ที่รู้ใจมีประกันโรคร้ายแรง เจอจ่ายจบ รับเงินก้อนสูงสุด 2 ล้านบาท คุ้มครองมากกว่า 80+ โรค
โรคพุ่มพวง คือโรคอะไร?
หลายคนคงเคยได้ยินเกี่ยวกับ “โรคพุ่มพวง” จริง ๆ แล้วโรคพุ่มพวงก็คือ หนึ่งในกลุ่มโรคภูมิคุ้มกันทำร้ายตัวเอง (Autoimmune disease) ชื่อว่า โรคแพ้ภูมิตัวเอง โรค SLE (Systemic Lupus erythematosus) หรือโรคลูปัส ซึ่งเป็นโรคที่เกี่ยวกับภูมิคุ้มกันผิดปกติ โดยเรียกโรคพุ่มพวงเพราะในช่วงเวลาหนึ่ง นักร้องลูกทุ่ง หรือพุ่มพวง ดวงจันทร์ ที่ได้รับฉายาว่าเป็นราชินีลูกทุ่งเสียชีวิตจากโรคแพ้ภูมิตัวเอง และทำให้หลาย ๆ คนได้ตระหนักถึงโรคนี้มากขึ้น
โรคภูมิคุ้มกันทำลายตัวเอง อาการเป็นยังไง?
- แขนขาอ่อนแรง เดินขึ้นบันได หรือถือของไม่ได้ ยกแขนไม่ขึ้น กลืนอาหารลำบาก หนังตาตก
- ต่อมไทรอยด์เป็นพิษ ผู้ป่วยจะมีอาการใจสั่น มือสั่น เหงื่อออกง่าย หงุดหงิด กินเยอะแต่น้ำหนักตัวลด
- ผื่นขึ้นตามผิวหนัง เยื่อบุต่าง ๆ และเล็บ
- ชาที่ปลายนิ้ว ปลายเท้า
- ตัวซีด หรือเป็นจ้ำเลือด
- หูหนวกฉับพลัน
- จอประสาทตาอักเสบ ตาแห้ง ตาแดงและปวดตา
โรคภูมิคุ้มกันทำร้ายตัวเองรักษายังไง?
ปัจจุบันยังไม่มีการรักษาโรคภูมิคุ้มกันทำร้ายตัวเอง (Autoimmune disease) ที่ตรงจุด มีเพียงการรักษาตามอาการ เช่น ให้ยาลดการอักเสบ, ยาต้านเศร้า, ยานอนหลับ, ยาทดแทนฮอร์โมน (อินซูลินและยากดภูมิ เพื่อควบคุมไม่ให้ไปทำลายอวัยวะ) ต้องได้รับการรักษาอย่างต่อเนื่องเป็นระยะเวลานาน แต่อาจไม่จำเป็นต้องทานยาตลอดชีวิต เมื่อทานยาไปสักพักแพทย์จะให้หยุดยา และนัดตรวจอาการ อาจจะสามารถหายขาดจากโรคได้โดยที่ไม่ต้องทานยาต่อ
วิธีปัองกันโรคภูมิคุ้มกันทำร้ายตัวเอง
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- รักษาร่างกายให้แข็งแรง
- รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่
- พักผ่อนให้เพียงพอ
- รู้จักปล่อยวาง และจัดการกับความเครียด เช่น นั่งสมาธิ โยคะ หรือท่องเที่ยว
- ไม่ตากแดดแรง ๆ มากจนเกินไป
- ตรวจสุขภาพเป็นประจำทุกปี
โรคภูมิคุ้มกันทำร้ายตัวเองเป็นโรคที่เกี่ยวกับความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกันที่ต้องการการรักษาและดูแลสุขภาพที่ใกล้ชิดเป็นระยะเวลานาน แต่ก็มีสิทธิ์ที่จะหายขาดจากโรคได้โดยที่ไม่ต้องทานยาต่อ โรคร้ายเป็นสิ่งที่ไม่มีใครอยากเป็น จึงควรเริ่มดูแลสุขภาพตัวเอง ทานอาหารดี ๆ และออกกำลังกายตั้งแต่วันนี้ วันที่ยังแข็งแรงและพร้อมที่จะทำสิ่งต่าง ๆ โดยไม่ต้องทุกข์ทรมานจากโรคร้าย
สามารถติดตามข่าวสาร สาระความรู้เกี่ยวกับสุขภาพ รถยนต์ มอเตอร์ไซค์ รวมถึงประกันภัยออนไลน์ต่าง ๆ จากรู้ใจได้ที่ Facebook Page: Roojai หรือคลิกที่นี่เพื่อเพิ่มเราเป็นเพื่อนใน LINE ได้เลย (Official Line ID: @roojai)
คำจำกัดความ
| โรคพุ่มพวง | หรือโรคแพ้ภูมิตัวเอง SLE (Systemic Lupus Erythematosus) หรือาจเรียกว่าโรคลูปัส หนึ่งในกลุ่มโรคภูมิคุ้มกันทำร้ายตัวเอง |
| ฮอร์โมนเพศหญิง | กลุ่มฮอร์โมนที่ร่างกายของผู้หญิงผลิตขึ้นเพื่อควบคุมการสืบพันธุ์ลักษณะทางเพศ หลัก ๆ ประกอบด้วยฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรน |
