องค์การอนามัยโลก (WHO) เผยสถิติในปี พ.ศ.2563 โดยมะเร็งที่พบมากที่สุด 5 อันดับแรกในคนไทยวัย 50 ปีขึ้นไป คือ มะเร็งตับ 15.1% มะเร็งปอด 13.8% มะเร็งลำไส้ใหญ่ 12.1% มะเร็งเต้านม 10.3% และมะเร็งต่อมลูกหมาก 5.3% ไม่ว่าจะมะเร็งชนิดไหน ก็ไม่ใช่เรื่องน่ายินดีด้วยกันทั้งสิ้น วันนี้รู้ใจจะพาเจาะลึกโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก มะเร็งที่ผู้ชายทุกคนต้องระวัง มะเร็งต่อมลูกหมากเกิดจากอะไร การรักษามะเร็งต่อมลูกหมาก เนื้องอกที่ต่อมลูกหมาก สัญญาณเตือนที่ต้องรู้ ลองอ่านบทความนี้กัน
ต่อมลูกหมากคืออะไร?
ต่อมลูกหมากหรือ Prostate Gland เป็นอวัยวะที่เป็นส่วนหนึ่งของระบบสืบพันธุ์และระบบปัสสาวะในเพศชาย ต่อมลูกหมากอยู่ระหว่างองคชาตและกระเพาะปัสสาวะ ทำหน้าที่ผลิตของเหลวที่หล่อเลี้ยงและขนส่งสเปิร์ม หลั่งสารแอนติเจนที่จำเพาะต่อต่อมลูกหมากที่เป็นโปรตีนช่วยให้น้ำอสุจิคงสภาพเป็นของเหลว และยังมีหน้าที่ช่วยควบคุมปัสสาวะ มะเร็งต่อมลูกหมากมักเริ่มต้นจากเซลล์ในต่อมลูกหมากเจริญเติบโตผิดปกติและไม่สามารถควบคุมได้
มะเร็งต่อมลูกหมากเกิดจากอะไร?
มะเร็งต่อมลูกหมากเกิดจากการเจริญเติบโตและแบ่งตัวที่ผิดปกติของเซลล์ต่อมลูกหมาก จนกลายมาเป็นเนื้องอกที่ต่อมลูกหมากหรือก้อนมะเร็งในที่สุด โดยเซลล์มะเร็งเหล่านั้นสามารถแพร่กระจายผ่านกระแสเลือดไปยังอวัยวะส่วนอื่น ๆ ของร่างกาย ส่งผลให้อวัยวะอื่น ๆ เสียหายและถูกทำลาย มะเร็งต่อมลูกหมากยังไม่สามารถหาสาเหตุที่แน่นอนได้ว่าเกิดจากอะไร แต่มักจะเกิดในเพศชายที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไป ส่วนใหญ่จะพบมากในชาวตะวันตก จึงเป็นข้อสันนิษฐานได้ว่าสาเหตุของโรคนี้อาจเกิดจากพันธุกรรมและพฤติกรรมการกินอาหาร
อาการมะเร็งต่อมลูกหมาก
อาการจะเหมือนมะเร็งชนิดอื่น ๆ ที่ในระยะแรกมักจะไม่แสดงอาการใด ๆ ต้องทำการตรวจคัดกรองถึงจะเจอสารบ่งชี้การเกิดมะเร็ง การตรวจเลือดเพื่อวัดระดับ Prostate-Specific Antigen (PSA) หากพบว่ามีระดับสูงแปลว่าอาจเป็นมะเร็งได้ ซึ่งอาการที่มักจะตรวจพบได้แก่
- มีความลำบากในการเริ่มต้นปัสสาวะและการปัสสาวะต่อเนื่อง
- ปวดปัสสาวะบ่อยในตอนกลางคืน
- ปัสสาวะไหลอ่อน ๆ
- มีเลือดปนมากับปัสสาวะหรือน้ำอสุจิ
- ปวดหลัง สะโพก หรือกระดูกเชิงกราน
- อวัยวะเพศไม่ค่อยแข็งตัว
อาการมะเร็งต่อมลูกหมากเมื่อลุกลามมากขึ้น
- ปวดกระดูก
- น้ำหนักลดลงอย่างไม่มีสาเหตุ
- รู้สึกเหนื่อย
หากพบว่าตนเองมีอาการเหล่านี้ไม่ควรนิ่งนอนใจ ควรรีบไปปรึกษาแพทย์และทำการตรวจวินิจฉัยโดยละเอียด ยิ่งเจอเร็ว โอกาสในการรักษาให้หายก็จะยิ่งมีเพิ่มมากขึ้น
การตรวจวินิจฉัยมะเร็งต่อมลูกหมาก
- การตรวจทวารหนักเพื่อคลำหาก้อนมะเร็ง โดยแพทย์จะใช้นิ้วสอดเข้าไปทางทวารหนัก เพื่อตรวจคลำขนาดรูปร่างและความยืดหยุ่นของต่อมลูกหมาก
- การเจาะเลือดเพื่อหาสารบ่งชี้มะเร็ง สารชนิดนี้จะถูกผลิตขึ้นมามากกว่าปกติในผู้ป่วยที่เป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก
- การตรวจโดยใช้คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า
- การตรวจอัลตราซาวนด์ต่อมลูกหมากผ่านทางทวารหนักด้วยการใช้คลื่นเสียง โดยแพทย์จะใช้เครื่องมือสอดเข้าทางทวารหนักไปยังตำแหน่งของต่อมลูกหมาก จากนั้นจะใช้เข็มขนาดเล็กดูดเซลล์ต่อมลูกหมาก 12 ตัวอย่าง จาก 12 ตำแหน่ง ออกมาตรวจทางพยาธิวิทยา
- MRI / Ultrasound Fusion Biopsy เป็นเทคโนโลยีสร้างภาพสามมิติ พร้อมการทำอัลตราซาวนด์แบบ Real-time ช่วยให้แพทย์เห็นรายละเอียดและตำแหน่งของก้อนมะเร็งได้อย่างชัดเจน ทำให้สะดวกในการกำหนดบริเวณที่จะตัดชิ้นเนื้อออกมาตรวจได้อย่างแม่นยำ
การรักษามะเร็งต่อมลูกหมาก
การรักษามะเร็งต่อมลูกหมากทำได้หลายวิธี ขึ้นอยู่กับระยะของโรคและความรุนแรงของโรค รวมไปถึงสุขภาพของผู้ป่วย
- ในผู้ป่วยระยะแรก อาจใช้วิธีติดตามโรค (Active Surveillance)
- ใช้คลื่นความถี่สูง (HIFU) วิธีนี้เหมาะกับผู้ป่วยในระยะแรกและไม่รุนแรงจนถึงขั้นผ่าตัดหรือให้คีโม
- การผ่าตัดแบบแผลเล็กหรือ Minimal Invasive Surgery (MIS) เพื่อเอาต่อมลูกหมากส่วนที่เป็นมะเร็งออก วิธีนี้เหมาะกับผู้ป่วยมะเร็งต่อมลูกหมากระยะแรกที่มีสุขภาพร่างกายแข็งแรง เป็นการผ่าตัดผ่านกล้องที่ไม่ไปรบกวนเนื้อเยื่อหรืออวัยวะรอบข้าง
- การฉายรังสี โดยจะฉายรังสีเข้าไปทำลายเซลล์มะเร็งสำหรับผู้ป่วยที่สุขภาพไม่แข็งแรง ไม่พร้อมที่จะทำการผ่าตัด
- การฝังแร่ โดยการสอดแท่งรังสีขนาดเล็กไปยังต่อมลูกหมากผ่านผิวหนังบริเวณฝีเย็บ
- การใช้ฮอร์โมน โดยใช้ยาเพื่อลดระดับฮอร์โมนเทสโทสเตอโรน สามารถใช้ได้ตั้งแต่ระยะแรกและในระยะอื่น ๆ ของมะเร็งต่อมลูกหมาก
- ใช้เคมีบำบัด แพทย์จะใช้วิธีนี้ก็ต่อเมื่อการใช้ฮอร์โมนบำบัดไม่ได้ผล
วิธีรับมือเมื่อรู้ว่าเป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก
- ใส่ใจในเรื่องของการรับประทานอาหาร เน้นผัก ผลไม้สีเข้ม และโปรตีนจากปลาทะเล
- ลดอาหารจำพวกเนื้อแดง แป้ง น้ำตาล และอาหารไขมันสูง
- เลี่ยงอาหารที่อาจทำให้ท้องเสีย เช่น อาหารค้างคืน ของหมักดอง อาหารกึ่งสุกกึ่งดิบ
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอหรืออย่างน้อยอาทิตย์ละ 5 วัน
- ควบคุมน้ำหนักไม่ให้อ้วนเกินมาตรฐาน
- พักผ่อนให้เพียงพอ
- หากิจกรรมที่ชอบทำเวลาว่างเพื่อลดความเครียด เพราะความเครียดเป็นอาหารชั้นดีต่อมะเร็ง
สิ่งสำคัญในการรักษามะเร็งต่อมลูกหมาก คือ การตรวจพบได้เร็วตั้งแต่ระยะแรก ๆ ดังนั้นควรหมั่นตรวจเช็คตัวเองว่ามีอะไรผิดปกติมั้ย รวมถึงไม่นิ่งนอนใจเมื่อเกิดสิ่งผิดปกติกับร่างกาย นอกจากนั้นการเริ่มต้นดูแลสุขภาพแต่เนิ่น ๆ กินอาหารที่ดี ออกกำลังกายสม่ำเสมอ จะทำให้สุขภาพดีและลดความเสี่ยงจากโรคร้าย แต่สุดท้ายโรคร้ายอย่างมะเร็งก็เกิดขึ้นได้อยู่ดี ดังนั้นการวางแผนเพื่อป้องกันความเสี่ยงทางการเงินจึงเป็นทางเลือกที่จำเป็น เพื่อป้องกันไม่ให้เงินในกระเป๋าหมดไปกับค่ารักษาพยาบาล ที่รู้ใจมีประกันมะเร็ง เบี้ยเริ่มต้นเพียงวันละ 5 บาท เบี้ยคงที่ 5 ปี ซื้อง่ายใน 5 นาที เจอ จ่าย จบ คุ้มครองเงินก้อนสูงสุด 3 ล้านบาท
สามารถติดตามข่าวสาร สาระความรู้เกี่ยวกับสุขภาพ รถยนต์ มอเตอร์ไซค์ รวมถึงประกันภัยออนไลน์ต่าง ๆ จากรู้ใจได้ที่ Facebook Page: Roojai หรือคลิกที่นี่เพื่อเพิ่มเราเป็นเพื่อนใน LINE ได้เลย (Official Line ID: @roojai)