มะเร็งโพรงจมูก แม้จะเป็นโรคมะเร็งที่ไม่ค่อยมีคนพูดถึงกันสักเท่าไหร่ แต่ก็ต้องตระหนักถึงความน่ากลัวและความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งโพรงจมูก เพราะหนึ่งในสาเหตุของการเกิดมะเร็งโพรงจมูกคือฝุ่น PM2.5 ที่ต้องเจอแทบทั้งปี ใครที่อยู่ในเมืองใหญ่อย่างกรุงเทพ เชียงใหม่ยิ่งมีความเสี่ยง เพราะทุกครั้งที่หายใจก็จะนำฝุ่นเข้าไปด้วย ในขณะที่สถานการณ์ฝุ่น PM2.5 ดูเหมือนจะแย่ลงขึ้นทุกปี ภัยที่แฝงมากับฝุ่นจิ๋วเหล่านี้ ไม่เพียงแต่จะทำให้เกิดมะเร็งปอด แต่มันยังเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งโพรงจมูกอีกด้วย นอกจากนั้นยังมีปัจจัยอื่นที่ยังเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งจมูก เรามาดูกันว่านอกจาก PM2.5 แล้ว จะมีอาการอย่างไร แตกต่างจากไซนัสอักเสบหรือโพรงจมูกอักเสบเหมือนที่หลายคนสงสัยมั้ย อะไรบ้างที่เป็นสาเหตุของมะเร็งโพรงจมูก วิธีสังเกตอาการ การวินิจฉัย การรักษามะเร็งโพรงจมูกและวิธีป้องกัน เรียนรู้ไปด้วยกันเลย
มะเร็งโพรงจมูกคืออะไร?
มะเร็งโพรงจมูกจะเกิดขึ้นที่บริเวณหลังโพรงจมูก โดยโพรงจมูกจะมีลักษณะเป็นโพรงกว้างอยู่ทางด้านหลังของจมูกซึ่งเป็นทางผ่านของอากาศไปยังผนังลำคอ ทำให้ตำแหน่งนี้จะมีสารบางอย่างไหลผ่านเข้าไปได้โดยง่าย เช่น ควันบุหรี่ ฝุ่นพิษต่าง ๆ หรือสารที่เกิดจากการเผาไหม้ มะเร็งโพรงจมูก เกิดจากการเติบโตของเซลล์ที่ผิดปกติ หรือมีความเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นกับเซลล์ ซึ่งความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขี้นนี้ ก่อให้เกิดเนื้อร้าย ที่สามารถแพร่กระจายไปยังส่วนอื่น ๆ ของร่างกายได้ แต่ในบางกรณี เซลล์ที่ผิดปกติก็ไม่ได้เป็นเนื้อร้ายเสมอไป อาจเป็นแค่โรคริดสีดวงจมูก หรือเนื้องอกที่โพรงจมูกแค่นั้น ตามหลักแล้ว มะเร็งโพรงจมูกจะเกิดขึ้นได้ยาก มักจะพบในผู้ชายที่มีอายุ 50 – 60 ปี
มะเร็งโพรงจมูกสาเหตุเกิดจากอะไร?
มะเร็งโพรงจมูกเกิดจากการที่เซลล์ต่าง ๆ ในโพรงจมูกและโพรงอากาศข้างจมูกเกิดความผิดปกติ หรือมีการเปลี่ยนแปลง แต่ยังไม่มีการยืนยันชัดเจนว่าสาเหตุที่แท้จริงของการเกิดมะเร็งโพรงจมูกมาจากอะไร แต่สามารถบอกได้ถึงปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคได้ เช่น การสัมผัสหรือสูดดมสารเคมีส่งผลให้เซลล์พัฒนาไปเป็นมะเร็งได้ และยังมีปัจจัยอื่นอีกดังต่อไปนี้
- การติดเชื้อเรื้อรังของไวรัส EBV (Epstein-Barr Virus)
- ความเสี่ยงทางด้านพันธุกรรม พบมากในบริเวณ South East Asia โดยเฉพาะจีนตอนใต้และฮ่องกง
- พฤติกรรมการรับประทานอาหาร เช่น รับประทานเนื้อสัตว์ที่หมักดองเป็นเวลานาน ปลาเค็ม เนื้อเค็ม แหนม ไส้กรอกอีสาน ซึ่งมีสารที่ชื่อว่าไนโตรซามีนเป็นสารก่อมะเร็ง หากสูดดมสารนี้เข้าไปและไปสัมผัสกับเยื่อบุหลังโพรงจมูก อาจก่อให้เกิดความเปลี่ยนแปลงของ DNA ของเซลล์เยื่อบุผิว จนเกิดการกลายพันธุ์ของเซลล์
- การสัมผัสสารก่อมะเร็งจากการประกอบอาชีพ เช่น ฝุ่นจากไม้หรือขี้เลื่อย ฝุ่นหนัง ฝุ่นสิ่งทอ บุหรี่ ไอโซโพรพิลแอลกอฮอล์ สารประกอบนิกเกิล ฟอร์มาลดีไฮด์ และโครเมียม
มะเร็งโพรงจมูกอาการเป็นยังไง?
ในระยะแรก จะไม่แสดงอาการหรือมีอาการไม่ชัดเจน เช่น คัดจมูก เลือดออกทางจมูก ปวดหัว หูอื้อ ซึ่งอาจเป็นอาการที่มักถูกมองข้าม อาจจะมารู้ตัวอีกทีก็ต่อเมื่อเนื้องอกขยายใหญ่จนปิดกั้นโพรงจมูกแล้วหรือตรวจเจอในระยะสุดท้าย ทำให้การดูแลผู้ป่วยค่อนข้างทำได้ยาก สามารถสังเกตอาการได้ดังต่อไปนี้
- เลือดกำเดาไหล
- น้ำมูกไหล หรือระบายจากด้านหลังของจมูกเข้าไปในลำคอ
- มีลักษณะของก้อนแข็ง ๆ บริเวณใบหน้า เพดานปาก หรือภายในจมูก
- ปวดหัว และปวดโพรงจมูก
- หูอื้อ ข้างใดข้างหนึ่ง
- ปวดบริเวณเหนือดวงตาหรือใต้ตา
- ตาแฉะมาก จนมีน้ำตาไหล
- ตาข้างใดข้างหนึ่งโป่งนูน
- ชา หรือปวดและบวมบริเวณใบหน้า และแก้มส่วนบน
- มีปัญหาเวลาอ้าปาก
- ฟันโยก หรือ ชา
- ความพอดีของการใส่ฟันปลอมไม่เหมือนเดิม
- ลักษณะการพูดที่เปลี่ยนไป
- ต่อมน้ำเหลืองบริเวณรอบคอบวม
- สูญเสียการได้ยิน
การวินิจฉัยมะเร็งโพรงจมูก
หากสังเกตว่าตัวเองมีอาการอย่างใดอย่างหนึ่งหรือคลำเจอก้อนที่ลำคอร่วมกับรู้ตัวว่าตนเองมีพฤติกรรมเสี่ยงต่อการเกิดโรค ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อทำการตรวจวินิจฉัยอย่างละเอียด โดยแพทย์จะตรวจวินิจฉัยดังนี้
- ซักประวัติ อาชีพ ประวัติครอบครัว และพฤติกรรมการใช้ชีวิต
- ตรวจร่างกาย คลำต่อมน้ำเหลือง
- ส่องกล้อง
- ทำ CT Scan
- ทำ MRI
- การเอกซเรย์
- การทำ PET Scan
- การสแกนกระดูก
- การตัดชิ้นเนื้อไปตรวจ
- การตรวจสารเคมีในเลือด
- การเจาะดูดเซลล์ไปตรวจ
วิธีการรักษามะเร็งโพรงจมูก
- การผ่าตัด – สามารถทำการผ่าตัดได้ทั้งแบบเปิดและการส่องกล้องผ่าตัด วิธีนี้จะใช้กับผู้ป่วยที่มีอาการในระยะแรก ๆ ที่เซลล์มะเร็งยังไม่กระจายตัว
- การบำบัดด้วยรังสี – เป็นการใช้รังสีพลังงานสูงในการฆ่าเซลล์มะเร็งและใช้ลดขนาดของก้อนเนื้องอกก่อนการผ่าตัด
- การใช้เคมีบำบัด – ใช้เพื่อลดความเสี่ยงต่อการกลับมาเป็นซ้ำของมะเร็งหลังการผ่าตัด โดยการลดขนาดหรือชะลอการเติบโตของเนื้องอก
- การบำบัดด้วยรังสีและเคมีบำบัด – มักจะใช้เป็นตัวเสริมหลังจากการผ่าตัด เพื่อให้การรักษาดังกล่าวสมบูรณ์ยิ่งขึ้น
วิธีป้องกันมะเร็งโพรงจมูก
โดยส่วนใหญ่ ผู้ป่วยมะเร็งโพรงจมูกจะไม่ทราบถึงปัจจัยเสี่ยงส่งผลให้ทางการแพทย์ไม่สามารถหาวิธีป้องกันมะเร็งโพรงจมูกได้ทั้งหมด สามารถแนะนำวิธีป้องกันเบื้องต้นได้ เช่น
- เลี่ยงหรืองดการสูบบุหรี่
- หากต้องออกนอกบ้านในสถานการณ์ฝุ่น PM2.5 ควรสวมหน้ากากป้องกันฝุ่น
- หากต้องทำงานในสถานที่เสี่ยง เช่น อุตสาหกรรมเฟอร์นิเจอร์ไม้ควรสวมหน้ากากป้องกัน
- เลี่ยงการสัมผัสหรือสูดดมสารเคมีที่เป็นปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรค
- ตรวจสุขภาพร่างกายอย่างละเอียดทุกปี
รอบ ๆ ตัวเราทุกวันนี้ มีแต่ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคร้ายแรงด้วยกันทั้งสิ้น การใช้ชีวิตอย่างมีสติ ไม่ประมาท เลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยงต่อการเกิดโรค รวมถึงดูแลสุขภาพร่างกายให้ดีก็ช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคได้ นอกจากนั้นการทำประกันมะเร็งยังเป็นทางเลือกหนึ่งที่ช่วยคุณลดความเสี่ยงทางการเงินในวันที่เกิดโรคไม่ให้เสียเงินเก็บไปกับค่ารักษาพยาบาลจนหมด ที่รู้ใจมีประกันมะเร็ง เจอ จ่าย จบ รับเงินก้อนสูงสุด 3 ล้านบาทเมื่อตรวจเจอมะเร็ง ทุกชนิด ทุกระยะ ให้คุณอุ่นใจใช้ชีวิตต่อได้ไม่มีสะดุด
สามารถติดตามข่าวสาร สาระความรู้เกี่ยวกับสุขภาพ รถยนต์ มอเตอร์ไซค์ รวมถึงประกันภัยออนไลน์ต่าง ๆ จากรู้ใจได้ที่ Facebook Page: Roojai หรือคลิกที่นี่เพื่อเพิ่มเราเป็นเพื่อนใน LINE ได้เลย (Official Line ID: @roojai)
